« LA CAPTURE » de Carole Laure : lo poder de dire non

L’univèrs mental de Carole Laure es una selva onte las drolletas an pus páur del lop

Carole Laure a mai d’una vita, çò que nos permés d’intrar al fial del temps de mai en mai prigond dins la fòrça de son engenh, jusca dins son origina e son originalitat. Actritz, cantaira, egeria del meteire en scèna e compositor canadian Lewis Furey, passa adara darrièr la camerà, bardada del plan preciós saber transmetut pel grand cineasta de Quebèc Gilles Carle amb qui a belcòp trabalhat a la debuta.
« Gilles Carle fuguèt mon escòla de cinemà, el m’a tot aprés. Plan lèu, sabiái, l’economia de mejans possibla del moment qu’òm sap s’entorar. Sei estada plan coconada coma actritz. Ai cantat, ai elevat de dròlles puèi ai escrit, un primièr, un second puèi un tresen film e i ai prés gost. »
L’escritura de Carole Laure es linda, los dialògs justes, la construccion del scenari solid, alternant las scènas de violença e las de poesia, la tragedia e la doçor, las scènas fantasmagoricas, mai que mai reüssidas, que se debanan dins la selva, aquela selva a portada de vista de totas las banlègas de Quebèc.
« Ai volgut que la beutat costeje la laidor. Fau de còsta lo retrach d’una femna somesa, cassada : la mair interpretada per Pascala Buissières, e la de Ròsa, la dròlla, interpretada per Catarina de Léan, una femna d’en pè, una vertadièra eroïna al sens que vai cambiar lo destin de sa familha. »
Ròsa, tota son enfància, a vist sa mair tustada, forçada, umiliada per son òme. A reüssit a partir mas aquela violença l’obsessiona e tòrna dins sa banlèga nativa per sauvar sa mair e son jòune frair. Organisa la « captura » de son pair. L’embarra e l’estaca dins la tòca de lo far umanament progressar. Vòl per la beutat de tèxtes que li legís, e la de musicas que li fai escotar, lo sortir de son ròtle de borrèl e li balhar l’ocasion d’explicar perqué lor a fait tant de mal. Aquò fasent, Ròsa s’anequelit e se transfòrma plan mai qu’el.
« Sei pas fòla coma tu, li ditz, sei desmembrada. »
La mair la sosten pas e sembla definitivament avilida per sa bèstia d’òme. Laidonc se pausa la question crudèla : òm pòt far lo bonaür del monde malgrat el ? Òm pòt cambiar un borrèl ? Òm pòt rendre sa dignitat a una victima enferrada dins son malur ? Carole Laure balha pas de responsa. Cadun farà son camin. Mas òfra aquela via de la lucha, de la non-acceptacion de la part de Ròsa, çò qu’es dejà enòrme fàcia al non ditz e a la páur que estofan totas aquelas violenças e que abisman los dròlles per totjorn. I apòrta un buf de revòlta e de combativitat salutàrias, amb l’afògament de sos braves uèlhs negres eritats de sa mair indiana, e l’embelinament franc e radiós que emana de tota sa genta persona.

LO CINEMÀ LUX DE BOISSON : 200 PLAÇAS E 40 000 ENTRADAS PER AN !

« Nòstre vilatge de Galés enrodat d’una sala de cinemà de 200 plaças que fai 40000 entradas per an per 2000 abitants es extrèmament fièr de vos aculhir ! » a dit en preambul Alan Bordes, un dels organisators de las Rencontras Boissonièras que presentavan aquela avant-primièra del novèl film de Carole Laure dins l’encastre del Printemps de las Bastidas e en partenariat amb lo comitat d’afrairament Boisson / Sainte-Marcelline, vila del Quebèc situada al Nòrd Èst de Montreal. Arvei Debatisse, president del comitat d’afrairament, per sa part, a rendut omenatge a l’actritz e realisatritz de Quebèc dins aquels tèrmes :
« Representes l’engenh, la simplicitat, la calor umana e la beutat de las immensitats ennevadas de Quebèc ! »
« Viva lo cinemà, viva Carole Laure e viva lo Quebèc liure » A la fin de la sesilha, lo film e sa realisatritz son estats larjament aplaudits.

Sofia Cattoire