LO TUST PRIMITIU
Butassat per l’Istòria e l’Exòde, Alan Roussot, nascut a Paris en 1937, es arribat
a Periguërs en 1940, a tres ans. Se soven enquera de son còp de fólzer per l’escultura
de l’Òme primitiu - l’Òme de Neandertal escalprat per Pau Dardé - que tròna sus
la terrassa del musèu de Las Aisias e l’enveja qu’aguèt d’abraçar aquel gigant a
plen braç, avant de tornar mai tard lo dessenhar amb qualques traches. Vesètz lo
brave crocadís que n’en faguèt quand aviá tretze ans.
Un pauc mai tard, laidonc qu’èra ja vengut un grand cercaire de frejals talhats
suls chantièrs d’escavaments los mai famós - Laugeria Bassa, La Ferrassia, Lo Mostier
– faguèt la coneissença de Francés Bordes, l’illustre professor, fondator de l’institut
del Qüaternari, uèi Institut de Preïstòria e de Geologia del Qüaternari que anirà
sègre los cors mai tard a Bordèu.
LA RENCONTRA AMB L’ABAT BREUIL
Curiós, metodic, rigorós, aguèt tanben l’intelligéncia de trapar l’astre quand se
presentèt jos los trachs de Miss Mary Elisabeth Boyle, la preciosa assistenta de
l’Abat Breuil, que lo faguèt dintrar dins lo cercle dels pròches de l’abat, laidonc
qu’èra enquera tot drollàs. Conta aquel episòdi amb modestia e umor dins l’entrevista
que nos a acordat chas el, entre la trogloditica Roque Saint Christophe e l’abric
del Mostier : Curiós, metodic, rigorós, aguèt tanben l’intelligéncia de trapar l’astre
quand se presentèt jos los trachs de Miss Mary Elisabeth Boyle, la preciosa assistenta
de l’Abat Breuil, que lo faguèt dintrar dins lo cercle dels pròches de l’abat, laidonc
qu’èra enquera tot drollàs. Conta aquel episòdi amb modestia e umor dins l’entrevista
que nos a acordat chas el, entre la trogloditica Roque Saint Christophe e l’abric
del Mostier :
« M’a adoptat, aviái 15 ans, m’a balhat mos primièrs cors de dessenh d’objèctes
preïstorics. Mai tard, m’a botat dins « las cambas » de l’abat Glory per fin que
l’ajude a far los relevats de Las Caus ! »
L’AMISTAT AMB LO CANONGE BOUYSSONIE
« Ai puèi plan conegut l’abat Joan Bouyssonie amb qui ai entretengut au fial
de las annadas una relacion plan amicala e un abondós corrièr. M’a mandat 165 letras
qu’ai preciosament conservadas. »
Los abats Joan e Amadèu Bouyssonie e lor jove frair Pau, èran estats en 1908 los
inventors de l’òme de la Chapelle-aux-Saints : la primièra sepultura neandertaliana
identificada coma tala, que aguèt tant d’importància dins l’emergéncia d’un novèl
agach portat sur la linhada Neandertal. Talament ben que, sus aquel subjècte tanben,
Alan Roussot es fòrt ben documentat.
LO RESSON DE LAS CAVÈRNAS
Entrat dins lo serralh, e conscient d’èsser al còr d’un moment capital dins l’istòria
de la sciéncia de la Preïstòria, Alan Roussot a saubut èsser lo velhaire, lo collector
del fruch del trabalh dels mai fins coneisseires, entrant dins lor nombre. Per tant,
es pas brica coma dins lo provèrbi russe : « Lo chen sul fen ». Comprenètz :
ne’n minja pas, mas rondina quand òm se’n apròcha. Tot a l‘encontrari, Alan Roussot
aima partejar, far conéisser, apréner e mostrar sens jamai se botar en avant. Aquò’s
el, per exemple, que a verificat lo bon francés e la justesa de las donadas de la
recenta enquèsta del preïstorian american Randal White : « l’Afar de l’abric
del peis » publicat chas Fanlac. Mas aquò es per Randal White que l’avèm saubut.
LEGÍS LO BREUIL
Aquò’s el tanben que nos a « revirat » la nòta de l’abat Breuil que descriu la descobèrta
en 1909 de l’Òme de La Ferrassia. Prodigiós document que nos aviá transmetut lo
professor Joan-Loís Heim del musèu de l’Òme a Paris, mas qu’aviam pas capitat de
legir integralament.
E puèi, maisei qu’èrem venguts per aquò a l'origina, Alan Roussot nos a parlat de
Bernifal e de son signe particular : lo mai que rare tectifòrma, signe en fòrma
de teulada, tèrme inventat per l’abat Breuil, en 1902, a Bernifal.
Aquel signe a prepaus de que òm a emetut totas sòrtas d’ipotèsis : cabanon, trapèla
a mamot, cabana per los rèires, eca, es estat identificat a quel jorn nonmàs dins
quatre cròsas al monde : Rofinhac, Font de Gaume, las Combarèlas e Bernifal, e fonda
a ‘quel titre l’identitat culturala d’aquelas quatre pèrlas paleoliticas vesinas
dels vals de Beunes et de Vesèra. Lo centre del monde, plan segur, au mitan del
qual lo centre de documentacion que constituís Alan Roussot a el tot sol es pas
l’una de las mendres meravilhas.
Sofia Cattoire
Lire aussi :
|
