La sortida del tòm 5^en de l’inventari dels clusèls del Perigòrd - « Cluzeaux et souterrains du Périgord » de Sergi Avrilleau a las edicions PLB – se debanèt lo dissabte 15 d’octobre dins un luòc particularament apropriat. Lo maine de la Petite Clavelie conten en efièch sus la proprietat de Joan-Francés Ténès un sosterranh refugi representatiu d’aquelas impressionantas arquitècturas que, solide, gratan pas lo cèl mas traucan la tèrra.

Un pianò e un castèl, quitament a distància, pòdon far miranda. Quò es l’istòria d’un pichon dròlle pivelat pel castèl de l’Èrm, vertadièrament fantastic dins lo tablèu de Miquèl Négrier ont los arbres mormolhan lors complanchas a las pèiras que sabon tot de son passat, sos fastes mas tanben lo drama que s’i debanèt, l’assassinat de la paura Margarida de Calvimont comanditat per son òme. Quò es autorn d’aquel castèl que lo dròlle, innocentament, furga cada còp que demòra dins la maison de familha situada pas lonh. Son seisen sens en alèrta, lo jove Felip finta e enregistra çò que serà lo questionament d’una vita.

Bernat Fournioux, arqueològ e medievalista d’una exigéncia intellectuala rara, nos prepausa de descobrir « Montignac au Moyen-Âge » gràcia a un tèxte de referéncia, fondat exclusivament sus l’estudi d’arquius originals. Aquel obratge relata l’emergéncia de la vila a partir del castèl medieval, en seguida del desplaçament progressiu de las populacions fòra las muralhas, dins los barris.
Lo meteis autor aviá dejà fait paraisser en 1990 un estudi passionant sul malhum defensiu, unic en Perigòrd, inventat al sègle XIIIen per balhar l’alèrta en cas de dangièr a travèrs tota la castelaniá de Montinhac en mens d’un quart d’ora, als sons dels olifants e per senhals de fum. Nos permés aicí de la publicar dins son integralitat e tenèm a l’en remerciar.

Aprèp un vaste programa de restauracion jos l’egida dels Bastiments de França, lo Castèl de Coulonges, situat al Nòrd Oèst de Montinhac, se dobrís a la visita aquest estiu, del 1er de julhet al 10 d’agost. L’ocasion de descobrir tot l’arsenal defensiu d’un castèl fòrt de l’Edat Mejana, subrevivéncia d’un plan engenhós malhum de comunicacion estrategic botat en plaça pel Senhor Renaud Pons de Montinhac, un fidèl d’Amfós de Peitieus, comte de Tolosa. Pendent tres sègles de rivalitats vivas entre Reis d’Anglaterra e Reis de França, las intrusions bellicosas en Perigòrd fuguèron en efèct plan nombrosas e falguèt apréner a se parar.